Chuyển tới nội dung

Phân bón và dinh dưỡng cây trồng

Tìm Hiểu Các Loại Phân Bón Vô Cơ Phổ Biến Hiện Nay

Tìm hiểu các loại phân bón vô cơ phổ biến hiện nay

Trong nền nông nghiệp hiện đại, phân bón đóng vai trò cốt lõi trong việc đảm bảo năng suất và chất lượng cây trồng. Bên cạnh phân hữu cơ và phân sinh học, phân bón vô cơ (hay còn gọi là phân hóa học) là nhóm phân phổ biến nhất hiện nay nhờ tác dụng nhanh, dễ hấp thu và công thức chuẩn xác.

Theo thống kê của FAO (2023), hơn 55% sản lượng phân bón sử dụng trên toàn cầu thuộc nhóm phân vô cơ, cho thấy tầm quan trọng của nó đối với ngành nông nghiệp.

Phân bón vô cơ là gì?

phan-bon-vo-co-la-gi
Phân bón vô cơ là gì?

Phân bón vô cơ là loại phân bón có nguồn gốc từ khoáng chất tự nhiên hoặc tổng hợp bằng phương pháp hóa học, chứa các nguyên tố dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng như Đạm (N), Lân (P), Kali (K) và các nguyên tố trung, vi lượng.

Đặc điểm nổi bật của phân vô cơ:

  • Hàm lượng dinh dưỡng cao và chính xác.
  • Tác dụng nhanh, cây hấp thu dễ dàng.
  • Dễ phối trộn và sản xuất công nghiệp.
  • Có thể bón trực tiếp hoặc hòa tan trong nước để tưới/bón lá.

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Bộ (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 2020):

“Phân vô cơ là nguồn cung cấp dinh dưỡng khoáng thiết yếu, không thể thay thế trong canh tác hiện đại. Tuy nhiên, việc sử dụng không hợp lý có thể gây thoái hóa đất và ô nhiễm môi trường.”

Phân loại các loại phân bón vô cơ

Phân bón đa lượng

Phân bón đa lượng là loại phân chứa các thành phần dinh dưỡng chính N, P, K. Dưới đây là các loại phân bón đa lượng phổ biến:

  • Phân đơn (straight fertilizers): Cung cấp cho cây trồng một yếu tố dinh dưỡng đa lượng. Ví dụ: Urea, ammonium sulphate, ammonium nitrate, kali clorua, kali sulphate,…
  • Phân phức hợp (complex fertilizers): cung cấp cho cây trồng 2 hoặc 3 yếu tố dinh dưỡng đa lượng, liên kết với nhau bằng các liên kết hóa học. Ví dụ: Diammonium phosphate, nitrophosphates, ammonium phosphate.
  • Phân hỗn hợp (mixed fertilizers): kết hợp của hai hoặc ba loại phân đơn. Ví dụ: Các loại NPK (cả loại một màu và ba màu).

Phân đạm (Nitrogen fertilizers)

Đạm là yếu tố dinh dưỡng chính, tham gia hình thành protein, axit amin, enzym và diệp lục.

Các loại phân đạm phổ biến:

  • Urea (CO(NH₂)₂): chứa 46% N, tan nhanh, hiệu quả cao.
  • Amoni sunfat ((NH₄)₂SO₄): chứa 21% N và 24% S, thích hợp đất kiềm.
  • Amoni nitrat (NH₄NO₃): chứa 33-34% N, dễ tan, tác dụng nhanh.

Theo nghiên cứu của Raun & Johnson:

“Hiệu quả sử dụng phân đạm thường chỉ đạt 30–50% do thất thoát bay hơi và rửa trôi, vì vậy cần kết hợp với biện pháp bón hợp lý để tăng hiệu suất.”

Các bài viết liên quan:

Phân lân (Phosphate fertilizers)

Lân cần thiết cho hình thành năng lượng (ATP), phân hóa mầm hoa, phát triển rễ.

Các loại phân lân:

  • Supe lân: chứa 16–20% P₂O₅, dễ tan.
  • Lân nung chảy: chứa 15–17% P₂O₅, thích hợp đất chua.
  • DAP (Diammonium phosphate – (NH₄)₂HPO₄): chứa 18% N và 46% P₂O₅.

Theo Havlin et al:

“Phosphorus là dưỡng chất giới hạn trong nhiều loại đất, đặc biệt đất nhiệt đới. Bón lân hợp lý không chỉ tăng năng suất mà còn cải thiện khả năng sử dụng các dưỡng chất khác.”

Các bài viết liên quan:

Phân kali (Potassium fertilizers)

Kali đóng vai trò trong quang hợp, vận chuyển đường, tăng cường sức chống chịu và chất lượng nông sản.

Các loại phân Kali phổ biến:

  • Kali clorua (KCl): chứa 60% K₂O, thông dụng nhất.
  • Kali sunfat (K₂SO₄): chứa 50% K₂O và 18% S, phù hợp cây mẫn cảm với Cl⁻ như thuốc lá, chè, hoa.
  • Kali nitrat (KNO₃): chứa 13% N và 44% K₂O, vừa cung cấp đạm vừa kali.

Theo Marschner:

“Kali ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nông sản, đặc biệt là màu sắc, hương vị và khả năng bảo quản sau thu hoạch.”

Các bài viết liên quan:

Phân bón hỗn hợp (NPK và phức hợp)

Đây là loại phân kết hợp nhiều nguyên tố (N, P, K và trung vi lượng) trong cùng một hạt, dễ sử dụng và cân đối dinh dưỡng.

Các bài viết liên quan:

Phân bón trung lượng

Phân bón trung lượng chứa một hay nhiều nguyên tố dinh dưỡng trung lượng như Mg, Ca, S, Si:

  • Phân bón Magie (Mg), ví dụ: MgSO4.H2O, MgSO4.7H2O, Mg(NO3)2, MgCO3, MgCl2, MgO, Mg(OH)2.
  • Phân bón Canxi (Ca), ví dụ: Canxi Sunphat (CaSO4.H2O), Dolomite (CaCO3.MgCO3), Ca(NO3)2.
  • Phân bón Lưu huỳnh (S), ví dụ: Đạm Sunphat Amôn ((NH4)2SO4 chứa 24% S), quặng Photphat (chứa 8-16% S), Kali Sunphat (K2SO4, chứa 18% S).
  • Phân bón Silic (Si), ví dụ: Kali silic, Canxi silic,…

Các bài viết liên quan:

Phân bón vi lượng

  • Sắt (Fe): cây trồng hấp thu ở dạng ion Fe2+ hoặc Fe3+. Ví dụ: muối sắt sulphate (FeSO4), sắt chelate với EDTA, DTPA, EDDHA, amino acids, humic-fulvic acids, citrate.
  • Mangan (Mn): cây trồng hấp thu Mn2+, ví dụ: MnSO4, Mn EDTA.
  • Kẽm (Zn): rất quan trọng trong nhu cầu dinh dưỡng của cây trồngví dụ: ZnSO4, ZnO, Zn EDTA, Zn EDDHA, Zn DTPA.
  • Đồng (Cu): tác động đến quá trình tổng hợp chất dinh dưỡng và tăng khả năng đề kháng của cây, ví dụ: copper sulphate (CuSO4), Cu EDTA.
  • Boron (B): quan trọng trong quá trình ra hoa, thụ phấn và hình thành trái, ví dụ: Borax, Boric acid.
  • Molybden (Mo): cần cho sự tổng hợp và hoạt động của men khử Nitrat và chuyển hóa Lân từ dạng vô cơ sang hữu cơ trong cây, ví dụ: sodium molybdate, ammonium molybdate.

Theo Alloway:

“Thiếu vi lượng là nguyên nhân tiềm ẩn làm giảm năng suất 15–25% ở nhiều loại cây trồng, nhưng thường bị bỏ qua trong quản lý phân bón.”

Các bài viết liên quan:

Ưu điểm và hạn chế của phân bón vô cơ

Ưu điểm và hạn chế của phân bón vô cơ
Ưu điểm và hạn chế của phân bón vô cơ

Ưu điểm

  • Hàm lượng dinh dưỡng cao, chuẩn xác.
  • Hiệu quả nhanh, dễ sử dụng.
  • Phù hợp sản xuất quy mô lớn.

Hạn chế:

  • Có thể gây thoái hóa đất, chua đất nếu lạm dụng.
  • Dễ thất thoát qua bay hơi, rửa trôi.
  • Không cải thiện độ mùn và vi sinh vật đất như phân hữu cơ.

Phân bón vô cơ giữ vai trò không thể thay thế trong nông nghiệp hiện đại nhờ khả năng cung cấp dinh dưỡng khoáng nhanh chóng và chính xác. 

cac-loai-phan-bon-vo-co

Với đội ngũ nhân sự hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhập khẩu và kinh doanh phân bón, giải pháp dinh dưỡng cây trồng từ Châu Âu, Dynagro cam kết cung ứng những sản phẩm với chất lượng như đúng cam kết, mang hiệu quả bền vững, góp phần nâng tầm nông sản Việt trên thị trường thế giới.

Quý doanh nghiệp, quý đối tác quan tâm đến các dòng sản phẩm phân bón lá từ Châu Âu, xin liên hệ hotline  (028) 6686 5593 để được tư vấn chi tiết và tận tình.