Chuyển tới nội dung

 Yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phân giải chất hữu cơ 

 Yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phân giải chất hữu cơ 

Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Tốc Độ Phân Giải Chất Hữu Cơ

Các chất hữu cơ được cung cấp cho đất sẽ chịu tác động bởi hai quá trình xảy ra đồng thời: quá trình khoáng hóa và quá trình mùn hóa. Tùy theo điều kiện đất và hoạt động của hệ vi sinh vật đất mà một trong hai quá trình trên có thể chiếm ưu thế. Các chất hữu cơ phức tạp bị phân giải thành các chất hữu cơ đơn giản và các khoáng chất mà cây trồng có thể hấp thụ được. Quá trình phân giải chất hữu cơ diễn ra nhanh hay chậm tùy thuộc vào một số yếu tố sau:

Tỷ Lệ C/N (Carbon và Nitrogen)

Tỷ lệ C/N được sử dụng rộng rãi như là một chỉ số đánh giá tốc độ phân hủy chất hữu cơ sau khi chúng được bón xuống đất. Những chất hữu cơ có tỷ lệ C/N cao, chẳng hạn 40% Carbon và 0.5% Nitơ, sẽ phân hủy chậm hơn so với những chất hữu cơ có tỷ lệ C/N thấp, chẳng hạn 40% Carbon và 4% Nitơ. Chất hữu cơ bổ sung có tỷ lệ C/N thấp sẽ được phân hủy trọn vẹn và nhanh chóng với Nitơ được khoáng hóa.

  • Tỷ lệ C/N cao: Thuộc nhóm cải tạo đất, chúng là những hợp chất hữu cơ khó phân giải như cellulose và lignin, thường tạo độ mùn tốt cho đất.
  • Tỷ lệ C/N thấp: Thuộc nhóm chất hữu cơ cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng, chúng là những hợp chất hữu cơ dễ phân giải, chứa các thành phần giàu đường và tinh bột.

Các Điều Kiện Môi Trường

Các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, độ thoáng khí, thành phần và tính chất dung dịch trong đất đều ảnh hưởng đến tốc độ phân giải chất hữu cơ.

  • Nhiệt độ: Nhiệt độ cao thì tốc độ phân giải nhanh. Nhiệt độ lý tưởng cho quá trình phân giải chất hữu cơ là khoảng 25-35°C, ẩm độ đất khoảng 60-70%, độ pH từ 6-7 và độ thoáng khí 50%.
  • Độ pH và loại đất: Quá trình phân hủy chất hữu cơ ở đất có pH trung tính diễn ra nhanh hơn ở đất chua, và ở đất cát nhanh hơn ở đất thịt và đất sét.

Độ Thoáng Khí Của Đất

Đất phải đảm bảo cung cấp đủ Oxy cho rễ cây. Khi đất có đủ Oxy, các vi sinh vật hiếu khí sẽ phân giải các chất hữu cơ nhanh hơn, giải phóng CO2, H2O và các chất dinh dưỡng vào trong dung dịch đất. Chất hữu cơ phân giải trong điều kiện yếm khí, thiếu Oxy, dễ gây ra vấn đề ngộ độc hữu cơ. Ví dụ, việc vùi rơm rạ ở các ruộng lúa chuẩn bị gieo trồng trong điều kiện no nước có thể sinh ra các khí độc và acid hữu cơ làm ảnh hưởng đến bộ rễ cây trồng.

Tính Đa Dạng Và Mật Số Sinh Vật Đất

Hệ sinh vật có mật số càng cao và càng đa dạng thì tốc độ phân giải chất hữu cơ càng nhanh.