Kali là một yếu tố dinh dưỡng vô cùng quan trọng đối với cây trồng, đảm bảo sự phát triển ổn định và năng suất cao. Tuy nhiên, khi thừa hay thiếu Kali, cây sẽ gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và năng suất. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết các biểu hiện khi cây thừa, thiếu Kali và tác hại của nó đối với cây trồng, từ đó có giải pháp kịp thời.
Kali (K) là một trong ba nguyên tố đa lượng quan trọng nhất đối với cây trồng, cùng với Đạm (N) và Lân (P).
Dù không phải là thành phần cấu tạo nên tế bào, Kali đóng vai trò sinh lý, điều tiết quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
Khi cây trồng gặp phải tình trạng thừa Kali, những biểu hiện rõ ràng thường bao gồm:
Lá cây bị cháy nắng và khô hoàn toàn
Việc này làm gia tăng áp suất thẩm thấu trong tế bào, tình trạng này đối kháng ion và làm cây mất cân bằng nước, gây ra hiện tượng cháy rìa lá, nhất là ở cây rau màu. Cây có thể héo ngay cả khi đất còn ẩm, do rối loạn hấp thu nước. Khi lá cây bị cháy nắng ta có thể thấy ở các mép lá hoặc trên toàn bộ lá.
Nếu tình trạng tiếp tục kéo dài và không được điều chỉnh, cây có thể trải qua hiện tượng cháy lá và khô hoàn toàn, đặc biệt là ở những khu vực thiếu nước hoặc có ánh nắng mạnh.
Rối loạn hấp thu các chất trung – vi lượng
Khi lượng Kali trong đất quá cao, cây khó hấp thu Canxi (Ca), Magie (Mg) và một số vi lượng như Bo (B), Kẽm (Zn). Kết quả là cây trồng xuất hiện các biểu hiện thiếu vi chất dù không hề thiếu trong đất. Ví dụ như:
Quả to nhanh nhưng không chắc
Ở một số cây ăn trái, chúng có thể khiến quả lớn nhanh nhưng không đều, ruột lỏng, dễ bị nứt, giảm thời gian bảo quản sau thu hoạch.
Đất bị mất cân bằng pH
Bón dư Kali, đặc biệt là các loại Kali Clorua (KCl), có thể gây axit hóa đất, giảm độ pH, ảnh hưởng đến hoạt động của vi sinh vật và cấu trúc đất về lâu dài.
Các bài viết liên quan:
Giảm hiệu quả hấp thu các chất dinh dưỡng khác
Khi Kali bị dư thừa, cây sẽ ưu tiên hấp thu Kali, từ đó ức chế hấp thu Canxi, Magie và một số vi lượng thiết yếu. Điều này dẫn đến suy kiệt sinh lý, ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng cây trồng.
Đối kháng ion
Dư thừa Kali có thể gây ra tình trạng đối kháng ion, làm cây không hút được đầy đủ chất dinh dưỡng khác như Magie, Nitrat.
Gây lãng phí và tăng chi phí canh tác
Bón thừa Kali không chỉ khiến cây yếu mà còn gây lãng phí phân bón, làm tăng chi phí sản xuất mà không mang lại hiệu quả tương xứng.
Gây hại cho hệ sinh thái đất
Nếu diễn ra trong thời gian dài có thể làm mất cân bằng vi sinh vật đất, giảm độ phì và phá vỡ hệ sinh thái tự nhiên của đất canh tác.
Tăng áp suất thẩm thấu của môi trường đất
Ở mức cao có thể làm tăng áp suất thẩm thấu của môi trường đất, ngăn cản sự hút nước và chất dinh dưỡng của cây.
Khi cây thiếu Kali, bạn có thể nhận thấy các biểu hiện rõ rệt trên lá, quả và toàn bộ cây trồng. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến của cây thiếu Kali:
Vàng lá và mép lá cháy
Lá cây sẽ bị vàng, đặc biệt là ở phần mép lá, sau đó lá sẽ bắt đầu khô và cháy. Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của sự thiếu hụt Kali ở cây trồng, thường xảy ra ở các lá già trước tiên.
Cây còi cọc, sinh trưởng kém
Cây thiếu Kali sẽ phát triển chậm chạp, còi cọc và kém sinh trưởng. Việc này làm giảm hiệu quả quang hợp và khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng khác, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây.
Lá dễ xoăn và rụng
Gây ra tình trạng lá xoăn, khô và rụng sớm. Đây là do chúng giúp củng cố tế bào cây, duy trì sự cứng cáp của lá và chống lại sự mất nước quá mức.
Quả nhỏ và chất lượng thấp
Cây sẽ không thể tích lũy đủ đường và khoáng chất, dẫn đến quả nhỏ, không đồng đều và chất lượng thấp. Những quả này dễ rụng hoặc bị hư hỏng trong quá trình phát triển.
Cây dễ bị sâu bệnh
Một trong những tác động nghiêm trọng của việc thiếu Kali là sức đề kháng yếu của cây. Cây sẽ dễ dàng bị sâu bệnh tấn công, ảnh hưởng đến toàn bộ năng suất.
Thiếu Kali có thể gây ra các tác hại lâu dài và nghiêm trọng đối với cây trồng, bao gồm:
Làm dư thừa đạm
Cây trồng dễ mắc các bệnh nấm và gây ngộ độc, vì khả năng hấp thụ và sử dụng đạm bị ảnh hưởng.
Tác động đến hạt và quả
Đối với các loại cây lấy hạt, có thể làm tăng tỉ lệ hạt lép, làm giảm kích thước quả và làm cho quả dễ bị nứt, vỏ dày.
Cây sẽ không thể tích lũy đủ đường và khoáng chất, nông sản thiếu độ ngọt, màu sắc kém. Dẫn đến quả nhỏ, không đồng đều và chất lượng thấp. Những quả này dễ rụng hoặc bị hư hỏng trong quá trình phát triển.
Điều này khiến quả không đạt tiêu chuẩn thương phẩm.
Giảm tỷ lệ nảy mầm và sức sống của hạt giống
Chúng không chỉ giúp tăng trưởng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm, đặc biệt là các loại quả, củ.
Giảm khả năng chống chịu điều kiện bất lợi
Cây thiếu Kali sẽ không đủ sức đề kháng với các yếu tố môi trường như khô hạn, ngập úng, bệnh tật. Điều này làm cho cây dễ bị tổn thương hơn trong quá trình phát triển.
Để khắc phục tình trạng thiếu Kali và đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho cây trồng, bạn cần bổ sung Kali từ các nguồn phân bón phù hợp. Một số loại phân bón chứa Kali phổ biến bao gồm:
Là lựa chọn phổ biến nhờ giá thành thấp và hàm lượng kali cao (khoảng 60% K₂O). Loại phân này thích hợp để bón gốc trong giai đoạn sinh trưởng mạnh, giúp nuôi lá, phát triển thân cành. Tuy nhiên, không nên sử dụng KCl cho các loại cây mẫn cảm với clo như sầu riêng, cam, quýt, sầu riêng, thuốc lá… Ngoài ra, KCl cũng không nên dùng trên đất mặn hoặc đất phèn, vì dễ làm tăng độ mặn và gây sốc rễ.
Là loại phân kali cao cấp, không chứa clo, an toàn hơn cho cây trồng nhạy cảm và phù hợp với đất mặn hoặc chua nhẹ. K₂SO₄ có thể bón gốc hoặc phối hợp phun lá, đặc biệt hiệu quả trong giai đoạn cây ra hoa và nuôi trái, giúp tăng chất lượng nông sản nhờ bổ sung thêm lưu huỳnh (S) – một yếu tố vi lượng giúp nâng cao hương vị và hàm lượng protein trong quả, củ. trồng yêu cầu dinh dưỡng cao.
Là nguồn kali kết hợp với đạm nitric (NO₃⁻), dễ hấp thu, hiệu quả nhanh. Đây là giải pháp tối ưu trong giai đoạn phân hóa mầm hoa, nuôi trái non và giúp trái lớn nhanh, nhất là với những loại cây có giá trị kinh tế cao như nho, thanh long, sầu riêng, vải… KNO₃ có thể bón gốc hoặc phun lá đều hiệu quả, giúp cây hấp thu kali mà không làm tăng áp lực muối cho rễ.
Dạng lỏng, dạng gel hoặc các công thức NPK dạng rắn giàu Kali được sản xuất từ các nguồn Kali với độ tinh khiết cao là giải pháp cần thiết trong những thời điểm cây cần hấp thu Kali nhanh, chẳng hạn như trước thu hoạch 15–20 ngày để làm ngọt trái, lên màu đẹp, tăng độ chắc và kéo dài thời gian bảo quản. Ngoài ra, khi đất bị cố định Kali hoặc bộ rễ bị tổn thương, việc phun qua lá giúp cung cấp trực tiếp Kali cho cây một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Do đó, việc đảm bảo cung cấp dinh dưỡng Kali đúng và đủ, duy trì mức cân bằng phù hợp là yếu tố then chốt rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển tối đa và đảm bảo năng suất vượt trội, đồng thời duy trì sự bền vững trong sản xuất nông nghiệp. Dynagro Việt Nam chuyên nhập khẩu và phân phối các sản phẩm phân bón lá với thành phần kali cao, tinh khiết giúp cung cấp hiệu quả kali trong các giai đoạn quan trọng của cây trồng, tối ưu hóa năng suất.
Với đội ngũ nhân sự hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhập khẩu và kinh doanh phân bón, giải pháp dinh dưỡng cây trồng từ Châu Âu, Dynagro cam kết cung ứng những sản phẩm với chất lượng như đúng cam kết, mang hiệu quả bền vững, góp phần nâng tầm nông sản Việt trên thị trường thế giới.
Quý doanh nghiệp, quý đối tác quan tâm đến các dòng sản phẩm nhóm Kali từ Châu Âu, xin liên hệ hotline (028) 6686 5593 để được tư vấn chi tiết và tận tình.
