Chuyển tới nội dung

CƠ CHẾ HẤP THU CHẤT DINH DƯỠNG VÀ NƯỚC QUA RỄ Ở CÂY TRỒNG

CƠ CHẾ HẤP THU DINH DƯỠNG VÀ NƯỚC QUA RỄ VÀ NƯỚC Ở CÂY TRỒNG

Bạn có biết rễ cây hấp thu nước và dinh dưỡng như thế nào để nuôi dưỡng toàn bộ cây trồng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ chế hấp thu, vai trò của lông hút, quá trình thẩm thấu và vận chuyển dinh dưỡng, cũng như cách cải thiện hiệu suất hấp thu để cây phát triển khỏe mạnh, tăng năng suất bền vững. Đọc ngay để khám phá!

Tầm quan trọng của hệ rễ trong hấp thu nước và dinh dưỡng

Hệ rễ là bộ phận quan trọng giúp cây trồng hấp thụ nước và dinh dưỡng từ môi trường đất. Một hệ rễ khỏe mạnh không chỉ đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển của cây mà còn giúp cây chống chịu tốt hơn với điều kiện khắc nghiệt như hạn hán, ngập úng hay đất nghèo dinh dưỡng. Cơ chế hấp thu nước và khoáng chất của rễ cây là quá trình phức tạp, chịu sự tác động của nhiều yếu tố sinh học và môi trường.

Cơ chế hấp thu nước qua rễ

Nước là yếu tố thiết yếu cho mọi hoạt động sống của cây. Cây trồng hấp thu nước chủ yếu thông qua hệ thống rễ theo hai con đường chính:

1. Hấp thu nước theo cơ chế thụ động

Cơ chế thụ động chủ yếu dựa vào quá trình thẩm thấu, nơi nước di chuyển từ vùng có thế nước cao (đất) vào vùng có thế nước thấp (tế bào rễ). Hai con đường vận chuyển nước trong rễ gồm:

  • Con đường apoplast: Nước di chuyển giữa các tế bào thông qua thành tế bào và khoảng gian bào, không đi qua màng sinh chất.
  • Con đường symplast: Nước đi qua màng tế bào vào chất nguyên sinh rồi di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác qua cầu sinh chất (plasmodesmata).

Tại nội bì, nước buộc phải đi qua màng sinh chất nhờ dải Casparian, một lớp sáp không thấm nước giúp kiểm soát lượng nước và chất khoáng vào mạch dẫn.

2. Hấp thu nước theo cơ chế chủ động

Bên cạnh cơ chế thụ động, cây còn có thể chủ động hấp thu nước thông qua sự điều chỉnh áp suất rễ. Khi nồng độ chất tan bên trong rễ cao hơn môi trường đất, nước sẽ bị hút vào rễ theo cơ chế thẩm thấu do áp suất thẩm thấu.

Cơ chế hấp thu dinh dưỡng qua rễ

Các nguyên tố dinh dưỡng cần thiết như nitơ (N), photpho (P), kali (K), canxi (Ca), magie (Mg), lưu huỳnh (S) và các vi lượng khác được cây hấp thu chủ yếu qua rễ theo hai cơ chế:

1. Cơ chế khuếch tán

Một số ion khoáng có thể di chuyển tự do từ vùng có nồng độ cao (đất) đến vùng có nồng độ thấp (tế bào rễ) thông qua khuếch tán thụ động. Quá trình này không tiêu tốn năng lượng và xảy ra chủ yếu với các ion như kali (K+) hoặc nitrat (NO3-).

2. Cơ chế vận chuyển chủ động

Nhiều chất dinh dưỡng quan trọng không thể di chuyển theo khuếch tán mà phải qua vận chuyển chủ động, sử dụng năng lượng ATP để đưa ion khoáng từ đất vào rễ ngay cả khi nồng độ trong rễ cao hơn ngoài đất. Một số ion được hấp thu chủ động gồm:

  • Phosphate (H2PO4-): Do nồng độ trong đất thường thấp, cây cần sử dụng bơm ion chuyên biệt.
  • Canxi (Ca2+) và Magie (Mg2+): Chúng cạnh tranh hấp thu với nhau và phụ thuộc vào mức pH đất.

Yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hấp thu

1. Đặc điểm của đất

  • Độ ẩm đất: Khi đất quá khô hoặc ngập úng, sự hấp thu nước và khoáng chất bị hạn chế.
  • pH đất: Độ pH ảnh hưởng đến khả năng hòa tan của các chất dinh dưỡng, ví dụ, sắt (Fe) dễ bị cố định trong đất có pH cao.
  • Hàm lượng chất hữu cơ: Giúp cải thiện khả năng giữ nước và cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào.

2. Đặc điểm sinh lý của rễ

  • Diện tích bề mặt rễ: Cây có bộ rễ phát triển mạnh, nhiều lông hút sẽ hấp thu nước và khoáng chất tốt hơn.

  • Mối quan hệ cộng sinh với vi sinh vật: Rễ cây có thể cộng sinh với nấm rễ (mycorrhiza) và vi khuẩn cố định đạm để tăng hiệu quả hấp thu dinh dưỡng.

Với đội ngũ nhân sự sở hữu 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nhập khẩu và kinh doanh phân bón. Dynagro Việt Nam cam kết cung ứng sản phẩm chất lượng, hiệu quả bền vững, góp phần nâng tầm nông sản Việt.

Nếu doanh nghiệp có nhu cầu phân phối, nhập khẩu phân bón chất lượng. Liên hệ HOTLINE: (028) 6686 5593 của Dynagro Việt Nam để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng!