Độ phì của đất và năng suất cây trồng bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi sự trao đổi chất của vi sinh vật. Sinh vật đất có thể hấp thụ và giữ tạm thời chất dinh dưỡng, tích lũy và phân giải mùn. Ảnh hưởng đến các hoạt động của vi sinh vật xem như ảnh hưởng đến hàm lượng mùn trong đất và hàm lượng chất dinh dưỡng có thể cung cấp cho cây trồng. Các biện pháp canh tác như cày bừa, xới xáo, bón phân, v.v… đều ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sống của vi sinh vật, hãy cùng Lagota tìm hiểu thêm nhé!
Tác Động Của Sự Cày Xới, Đảo Trộn Đất Đến Vi Sinh Vật Đất
Cày xới và đảo trộn đất có tác dụng điều hoà chất dinh dưỡng, giúp đất thoáng khí và tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển.
- Đối với đất ngập úng, khi xới lớp đất canh tác nhưng không lật lớp đất mặt thì cường độ hoạt động của các vi sinh vật có xu hướng tăng lên nhưng không nhiều bằng xới đất có lật đất mặt hoặc cày sâu.
- Còn ở đất cát nhẹ, khô hạn thì việc cày xới không hợp lý sẽ làm giảm lượng vi sinh vật.
Tác Động Của Phân Bón Đến Vi Sinh Vật Đất
Khi bón phân hữu cơ và vô cơ vào đất, phân tác dụng nhanh hay chậm đến cây trồng là nhờ hoạt động của vi sinh vật. Vi sinh vật phân giải hữu cơ thành dạng vô cơ cho cây trồng hấp thụ, chuyển hóa từ dạng vô cơ khó tan thành dễ tan, v.v… Ngược lại, các loại phân bón cũng làm ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật trong đất.
- Một số loại phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh, phân bùn ao, v.v… sẽ làm tăng số lượng vi sinh vật vì bản thân trong nó đã có một số lượng lớn vi sinh vật, đặc biệt là vi sinh vật phân giải xenluloza, protein và nguyên sinh động vật.
- Phân vô cơ cũng có tác dụng thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển của vi sinh vật đất vì nó có chứa các nguyên tố như N, P, K, Ca,… và các vi lượng rất cần thiết cho hoạt động sống của vi sinh vật. Đặc biệt là khi bón phối hợp các loại phân vô cơ với phân hữu cơ sẽ làm tăng số lượng vi sinh vật lên gấp 3-4 lần so với bón phân khoáng đơn thuần, như các vi khuẩn Azotobacter, vi khuẩn amôn hoá, nitrat hoá, phân giải xenluloza. Khi trong đất có nhiều phân hữu cơ thì việc bón các loại phân vô cơ có tác dụng kích thích hoạt động phân giải chất hữu cơ của vi sinh vật.
- Bón vôi với liều lượng phù hợp có tác dụng cải thiện tính chất lý hoá của đất, làm tăng cường hoạt động của vi sinh vật, nhất là đối với đất chua, mặn, bạc màu.
Tác Động Của Chế Độ Nước Đối Với Vi Sinh Vật
Đa số các loại vi khuẩn có ích đều phát triển mạnh khi độ ẩm 60-80%. Độ ẩm quá thấp hoặc quá cao đều ức chế quá trình phát triển của vi sinh vật. Chỉ có nấm mốc và xạ khuẩn mới có thể phát triển được ở điều kiện khô. Ví dụ: Vi sinh vật ở các ruộng lúa nước có khả năng thích nghi với độ ẩm cao, vi sinh vật sẽ phát triển tốt hơn và tỷ lệ giữa hai loại háo khí và yếm khí được cân bằng khi chúng ta thường xuyên phơi ải ruộng.
Tác Động Của Kỹ Thuật Canh Tác Tới Vi Sinh Vật
Ngoài phân bón, nước, kỹ thuật cải tạo đất, các kỹ thuật canh tác cũng có tác động rõ rệt đến hoạt động của vi sinh vật. Ví dụ: Mỗi loại cây trồng đều có một hệ vi sinh vật đặc trưng sống quanh vùng rễ của nó nên chế độ luân canh cây trồng sẽ làm cho hệ vi sinh vật đất cân đối và phong phú hơn.
Tác Động Của Thuốc Hóa Học Trừ Sâu, Diệt Cỏ
Các loại thuốc hóa học trừ sâu, diệt cỏ gây tác động có hại đến vi sinh vật cũng như hệ sinh thái đất nói chung. Việc lạm dụng các loại thuốc BVTV sẽ làm ô nhiễm môi trường đất, tiêu diệt phần lớn các loại vi sinh vật và động vật nguyên sinh trong đất.