Vai Trò Của Kẽm Đối Với Cây Trồng

Kẽm (Zn) là một nguyên tố vi lượng thiết yếu mà cây trồng hấp thụ dưới dạng Zn2+. Dù cây trồng chỉ cần một lượng rất nhỏ Kẽm, nhưng nguyên tố này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nhiều quá trình sinh lý của cây. Các vai trò chính của Kẽm bao gồm:

• Thành Phần Trong Cấu Trúc Cofactor: Kẽm là thành phần của các cofactor, chất phi protein có vai trò xúc tác và tăng tốc độ hoạt hóa enzyme.
• Tham Gia Quá Trình Trao Đổi Chất Carbohydrate: Kẽm hỗ trợ các quá trình trao đổi chất carbohydrate trong cây.
• Tổng Hợp Protein: Kẽm tham gia vào tổng hợp protein như Tryptophan và chất điều hòa sinh trưởng cây trồng như Auxins (IAA).

Do đó, việc thiếu hoặc thừa Kẽm đều ảnh hưởng đến các quá trình sinh trưởng của cây.

Biểu Hiện Thiếu Kẽm Ở Cây Trồng:

• Thường xuất hiện ở vị trí lá thứ hai và thứ ba từ trên xuống.
• Cây còi cọc với các đốt thân ngắn và các chồi bên phát triển thành dạng cây bụi.
• Trên cây bắp: Mặt dưới lá có sọc vàng nhạt hoặc dải mô màu trắng, cùng với sọc đỏ tía giữa gân và mép lá.
• Trên cây lúa (sau khi cấy 15 – 20 ngày): Ban đầu trên lá xuất hiện các đốm nhỏ màu vàng nhạt, sau đó chuyển sang màu đỏ và cuối cùng bị khô.
• Nhóm cây có múi (như cam, chanh): Lá úa vàng không đều giữa các gân lá, các lá non ngắn và hẹp; số lượng hình thành nụ và quả giảm; cành bị khô.

Biểu Hiện Thừa Kẽm Ở Cây Trồng:

• Hàm lượng Kẽm cao trong dung dịch sẽ ức chế sự hấp thụ Sắt, khiến cây có biểu hiện giống thiếu Sắt như lá non mất màu xanh, chuyển vàng và bị hoại tử hoặc xuất hiện đốm đỏ trên đầu lá.
• Trong dung dịch nuôi cấy mô hoặc giâm cành, thừa Kẽm có thể giảm sự phát triển của cành và chồi mới.

Các Chú Ý Khi Cung Cấp Kẽm Cho Cây Trồng:

• Kẽm chủ yếu tập trung ở lớp đất mặt giàu mùn. Nếu lớp đất mặt này bị rửa trôi, cây trồng dễ bị thiếu Kẽm. Vì vậy, cần thường xuyên cung cấp phân hữu cơ để tạo độ mùn cho tầng đất mặt.
• Các yếu tố có thể gây thiếu Kẽm: đất có độ pH cao, đất đá vôi, đất có sa cấu mịn, hoặc ở vùng có khí hậu lạnh.
• Giữa Lân (P) và Kẽm (Zn) có sự đối kháng, nên khi bón quá nhiều Lân, cây sẽ khó hấp thụ Kẽm.

Kẽm, dù chỉ cần một lượng nhỏ, nhưng là yếu tố không thể thiếu để cây trồng phát triển khỏe mạnh và chống chịu tốt với các điều kiện môi trường. Việc bổ sung Kẽm đúng cách sẽ giúp cây trồng không chỉ phát triển tốt mà còn cải thiện năng suất và chất lượng nông sản.